تبارشناسی دانش و قدرت در سیاست عملی شیعه با تاکید بر تحلیل گفتمان جمهوری اسلامی ایران

این تحقیق ترکیبی از مطالعه تطبیقی – تاریخی و تبارشناسی فوکویی، برای ارزیابی و تحیل تبارشناسی دانش و قدرت در سیاست عملی شیعه است. تاکید، بر تحلیل گفتمان جمهوری اسلامی ایران با تحلیل سه دوره جنبش های شیعی ایرانی، است. تاریخ ایران – بعد از اسلام- سه دوره مهم دارد که قدرت و دانش شیعی به تبادل با یکدیگر می پردازند. جنبش شعوبیه، جنبش صفویه و جمهوری اسلامی. از منظر این تحقیق هر چند در تاریخ ایران بعد از اسلام عناصر ملیت و دیگر عناصر (موقعیت های منحصر بفرد زمانی و مکانی اجتماعی و سیاسی) کمک زیادی به ظهور یک چنین پدیده های تاریخی کرده اند، اما این مذهب است که نقش عمده ای را در این سه دوره ایفا کرده است. در این ادوار تاریخی، یک سیر متعالی از روند رو به رشد فلسفه سیاسی شیعه قابل مشاهده است که شکل متعالی آن در تئوری ولایت فقیه امام خمینی مشخص می شود. از طرف دیگر با بحثی انتقادی باید گفت که تبارشناسی دانش و قدرت در فلسفه سیاسی اسلامِ شیعی، با تبارشناسی در دیدگاه فوکو تفاوت های بنیادینی دارد. مهمترین این تفاوت ها در این است که در پارادایم تشیع، پدیده های اجتماعی و سیاسی دارای جوهر، غایت و فرایند های تاریخی هستند که از سرچشمه های دانش فراروایی – وحی- سیراب می شوند. اما در تبارشناسی فوکویی، پدیده ها فاقد جوهر و غایت هستند و در قالب موقعیت های یکتا و منحصر به فرد زمانی و مکانی تعریف می شوند. بنابراین دانشمندان علوم اجتماعی ایران بهتر است برای تحلیل و بررسی بهتر به این نکته نیز توجه داشته باشند.